96 ALAK (Sevgi) 97 KADR (Kıymet )

İnsanla görünen O İlah adına,

1. Oku yaratan rabbinin adını,

("Rab": Efendi, sahip, terbiye eden, eğiten, koruyan, düzenleyen. )

2. Alak'dan (sevgiden) insan yaratanı,

("Alak": Kan, pıhtılaşmış koyu kan, hayvanlık, yapışkan nesne, balçık ve çamur, bir işe başlayıp sürdürmek, aşk ve sevgi duygusu, sülük, eskimiş giyecek, bağ kulübesi. "Alaka": İlgi, ilişki, bağ, aşk ve sevgi. "Alakadar": İlgili, ilgi duyan. )

3. Oku rabbinin sınırsız cömertliğini,

4. Odur kalemle eğiten,

( İnsanlık tarihi içinde her şey gibi kalemin de bir gelişme süreci var. Bundan yedi bin yıl önceleri, bildiğimiz en eski yazı türü olan Sümer çivi yazıtları plastik kıvamdaki kil levhalar üzerine demir çivilerle yazılırmış. Antik Mısırlılar ise papirüs dediğimiz ezilip birleştirilmiş bitki yaprakları üzerine ucu kesik kamış kalemlerle yazarlarmış. Şanlı Urfa Göbeklitepe kazılarında ortaya çıkarıldığı gibi, yazının henüz icat edilmediği dönemlerde ise anlatılmak istenen şeyler taşa veya ağaca oyulmuş resimlerle ifade edilir, bunun için de taştan veya demirden keskiler kullanılırmış. Bu araçlar, "taşçı kalemi" veya "ahşap kalemi" ismiyle günümüzde bile hala yaşamakta ve kullanılmaktadır.)
  

5. İnsana bilmediklerini öğreten.

6. Gerçek şu ki insan azgınlaşır,

7. Güçlenip kendini yeterli gördüğünde,

8. Ama şüphesiz dönüş rabbinedir.

9. Bak şu yasak koyana,

10. Secdeye kapanan bir kula,

("Abd": Kul, köle. "Salla": Eğilmek, O İlah'ın ayaklarına kapanmak, yolunda olmak, namaz kılmak, dua etmek. 

Hadislerde secdeye kapananın Hz. Muhammet, yasaklayanın ise Kureyş’in ileri gelenlerinden olup sonradan Ebu Cehil lakabı takılan Amr bin Hişam olduğu anlatılır. )

11. İyi de ya doğru yoldaysa,

12. Ve koruyup korunmayı emrediyorsa?

("Takva": Koruma, korunma. )

13. Bak buna karşı koyup yalanlayana,

14. Yoksa O İlah’ın gördüğünü  bilmiyor mu?

15. Ama hayır, eğer vazgeçmezse şerefini iki paralık ederiz,

16. O yalancı aşağılık şerefini,

17. Haydi çağırsın yandaşlarını,

18. Biz de acımasız muhafızlar çağıracağız, 

( Zebani: Zebun eden, perişan edip çaresiz bırakan. 

Bu kelimeden cehennem çıkarmak doğru değil. Kuran’ın Fetih suresi gibi ilerleyen bölümlerinde, bu zebanilerin Amr bin Hişam’ı daha bu dünyada nasıl zebun ettiklerini göreceğiz. )

19. Sakın ona boyun eğme, secde et (rabbinin ayaklarına kapan) ve yaklaş.

***

97 KADR (Kıymet)

İnsanla görünen O İlah adına,

1. Şüphesiz biz onu (Kuran'ı) kıymetli gecede indirdik,

2. Kıymetli gece nedir bilir misin?

3. Kıymetli gece bin aydan daha değerlidir,

4. Melekler (ölümsüz bilgeler) ve ruh (ölümsüz nefes), rablerinin izniyle onda inerler her bir iş için,

5. O bir emniyettir, ta ki aydınlığın doğduğu yer görününceye ve aydınlık karanlıktan ayrılıncaya kadar.

("Selam": Emniyet, güven. "Matla": Güneş veya yıldızların doğdukları yer, ufuktan çıktıkları yer, güneşin veya yıldızların doğup görünmesi. "Fecir": Bir şeyi oldukça geniş biçimde ikiye ayırmak, güneş doğmazdan hemen önce karanlıkta beliren aydınlık, tan yeri.

Bu ayet bana iki şey hatırlatıyor. Biri bir ayet;

" Namazı (duayı) yükselt, güneş (bilim) yüzünü geceye (cehalete) döndürene ve Kuran açılana dek. Şüphesiz Kuran açılınca görünür olur. İsra 17/78." )

Diğeri, Müslümanların Kadir gecesi ilan ettikleri Ramazan ayının 27. gecesi. Müslümanlar o gecenin kıymeti bilinen her gece olduğunu anlamadılar, anlayanları da dinlemediler. 

***